God openbaarde de toekomst en zichzelf aan een van de machtigste vorsten aller tijden
Ezechiël was niet Gods enige profeet in Babylon. In zijn boek noemt hij Daniël, die in 605 voor Christus met de eerste lichting jongeren van gegoede huize in Babylon aankwam. Daniël werd met zijn drie vrienden op de universiteit van Babylon politiek geïndoctrineerd en klaargestoomd om later in Jeruzalem als Babylonische stromannen te functioneren. Part of the deal was dat zij in de watten werden gelegd. Ze sloegen echter de copieuze maaltijden van de koninklijke keuken af en hielden vast aan Gods voedselvoorschriften. Uiteindelijk boekten Daniël en zijn vrienden de beste studieresultaten van alle studenten.
Terwijl Daniël klaargestoomd werd op de universiteit, ontving Nebukadnessar van God een bijzondere toekomstdroom. Hij kreeg een standbeeld te zien met een hoofd van goud, zilveren borst en armen, koperen buik en heupen, ijzeren benen en voeten van ijzer en leem. Plots sloeg er op zijn voeten een steen in. Deze vergruisde het beeld en groeide uit tot een hoge berg die de aarde vulde. Nebukadnessar wilde er zeker van zijn dat zijn raadsheren hem de droom goed zouden uitleggen. Daarom vroeg hij hen eerst de droom te vertellen, voordat ze hem uitlegden. Dat lukte hen niet.
God gaf aan Daniël dezelfde droom, inclusief uitleg. De verschillende metalen uit de droom, zo leerde Daniël, stelden elkaar opvolgende wereldrijken voor. Het boek Daniël noemt zelf de eerste drie: het gouden Babylon, het zilveren Medo-Perzië en het koperen Griekenland, dat door Alexander de Grote zou worden gevestigd.1 Uit de geschiedenis weten we dat het ijzeren Romeinse Rijk de heerschappij daarna overnam. De voeten van ijzer en leem lieten zien dat er na het Romeinse Rijk geen verenigd wereldrijk meer stand zou houden. De steen, die het hele beeld verbrijzelde en verving, stelde Gods rijk voor, dat nooit meer door een ander zal worden overgenomen. Wij leven tegenwoordig inderdaad in een wereld met sterke en broze naties, die samen geen hecht geheel vormen. Verbazingwekkend, hoe de wereldgeschiedenis al 2.500 jaar lang Gods script volgt.
Nebukadnessar was onder de indruk van Daniëls uitleg en gaf de vier Judese vrienden hoge functies. Toch kon hij het niet hebben dat zijn rijk zou worden vervangen. Hij verzette zich ertegen en liet een groot beeld van louter goud oprichten. Alle bestuurders moesten er voor buigen. Wie weigerde, werd levend gecremeerd. Daniëls vrienden vertikten te buigen. Ze belandden in de oven, maar God redde hen. Nebukadnessar erkende in God nu zijn meerdere. Maar hij ging hem nog niet aanbidden.
Gods hart gaat niet alleen uit naar eenvoudige zielen als Ruth, maar ook naar giganten als Nebukadnessar – en uiteraard iedereen daar tussenin. Nebukadnessar is een van de grootste strategen en machtigste heersers uit de geschiedenis geweest, de architect van de hangende tuinen van Babylon. Er was veel waar hij trots op kon zijn. Maar zonder relatie met God bleef het allemaal tijdelijk.
Opnieuw gaf God hem een droom. Deze keer niet om hem voorkennis over de wereldgeschiedenis te geven, maar om hem te waarschuwen voor zijn eigen hoogmoed. Als hij niet veranderde, zou hij krankzinnig worden, zich als een dier gaan gedragen en zeven jaar buiten de maatschappij gesloten worden. Nebukadnessar luisterde niet en de droom kwam uit.2 ‘Maar toen de zeven jaren verstreken waren, sloeg ik, Nebukadnessar, mijn ogen naar de hemel op en keerde mijn verstand in mij terug.’ Het laatste wat we in de Bijbel van Nebukadnessar vernemen is zijn persoonlijke getuigenis: ‘Ik, Nebukadnessar, roem, verhef en verheerlijk nu de koning van de hemel. Al zijn daden zijn juist en zijn paden recht.’3
1. Griekenland wordt in Daniël 8:21 genoemd
2. Tablet British Museum 34113 (sp 213) verwijst naar Nebukadnessars ziekte en zijn aanbidding van God. Bij de psychische aandoening lycantropie lijd je aan de waan dat je een wolf of ander dier bent en gedraag je je zo.
3. Daniël 4:31, 34