De standaardreacties op muiterij passen niet bij Gods aard en doel
Wanneer een leider geconfronteerd wordt met verzet, zijn er drie standaardreacties: vechten, vluchten of verstijven.
Despoten timmeren er bij het minste teken van rebellie gelijk bovenop. Zij verdedigen hun macht met alle mogelijke middelen en drukken elk greintje weerstand de kop in. Deze bullebakken hebben grotendeels de wereldgeschiedenis bepaald en het restant van dit kaliber tirannen krijgt nog steeds veel aandacht. Hun burgers voelen zich zelden ‘vrij en blij’. Om over de vraag of ze geliefd zijn nog maar te zwijgen.
Slappelingen nemen de benen. Ze staan hun positie graag af om het vege lijf te redden. Meestal zijn ze al gevlucht of afgetreden voordat er iets groots over hen te melden valt. Toegegeven: ze leveren minder gevaar op voor onderdanen die het niet met hen eens zijn.
De derde categorie leiders doet alsof er niets aan de hand is. Ze hopen dat het vanzelf overgaat. In de Bijbel lezen we bijvoorbeeld over koning Belsassar van Babylon, die een groots feest viert, terwijl buiten zijn muren de legers van de Meden en de Perzen zijn hoofdstad belegeren. Hij negeert ze gewoon. Uit dit verhaal komt de uitdrukking ‘een teken aan de wand’.1 Ook dit soort leiders faalt regelmatig, aangezien oorlogen en opstanden zelden vanzelf ophouden.
Toen Lucifer zijn tegenbeweging begon, paste geen van deze drie reacties bij God. Krachtvertoon zou niet werken. Liefde heeft vrijheid nodig. Angst brengt onvrijheid. ‘De liefde laat geen ruimte voor angst; volmaakte liefde sluit angst uit, want angst veronderstelt straf. In iemand die angst kent, is de liefde geen werkelijkheid geworden.’2 Zelfs een pijnloze vernietiging van Lucifer en zijn trawanten zou angst zaaien bij de anderen. Liefde en tirannie gaan niet samen. Onderdrukking zou de leugens die over God verspreid waren niet ontzenuwen, maar eerder bekrachtigen.
Vluchten, en daarmee Lucifer zijn zin geven, was ook geen optie. Een bewind gebaseerd op de principes van Lucifer zou een hel voor al het leven betekenen. God had natuurlijk ook kunnen vluchten in zichzelf, door álles behalve zichzelf te liquideren. Dan zouden we terugkomen bij af: God in zijn drie-eenheid en verder niets. Maar zo’n capitulatie voor de haat, waardoor zijn liefde zou worden ingedamd, zou een volledige ontkenning van zijn wezen inhouden.
Lucifer negeren kon ook niet, want wie zwijgt stemt toch toe? De weg van de liefde is het enige principe dat eeuwig blijft. God kan daarover niet zwijgen. De weg van Lucifer loopt dood.
God reageerde niet door te vluchten of te negeren. Het werd ook geen confrontatie vol machtsvertoon. God reageerde, hoe kan het anders, met een toenadering vol liefdebetoon.
1. Daniël 5
2. 1 Johannes 4:18